Het mysterie van het Sleenerzand
Nog niet zo lang geleden was het Sleenerzand tussen Schoonoord en Noord-Sleen een woest en verlaten gebied van heide en zandverstuivingen. De zandverstuivingen ontstonden vooral dankzij de druk bereden Sleenerweg die dwars over het veld liep, één van de oude noord-zuidroutes (Groningen-Coevorden). Een belangrijke reden om aan het begin van de vorige eeuw de zandduinen van het Sleenerzand aan te pakken, was de bedreiging die het zand vormde voor het Oranjekanaal. Hier bij het dorp Schoonoord doorsneed het kanaal de Rug van Rolde. Staatsbosbeheer beplantte het Sleenerzand destijds met grove den, lariks en fijnspar.
Veentje in het Sleenerzand
Lange tijd bewoond
In elk geval al zo’n 3000 jaar achter elkaar moet het Sleenerzand op de Rug van Rolde bewoond geweest zijn. Uit die hele periode zijn op het veld overblijfselen van hun aanwezigheid te vinden: een hunebed uit de steentijd, grafheuvels uit de bronstijd en een celtic field uit de ijzertijd. Na het begin van de jaartelling verlieten de boeren het veld en zochten ze betere plekken voor hun akkers.
De Papeloze Kerk op het Sleenerzand
Hunebed D49 op het Sleenerzand is een bijzonder hunebed. Al was het alleen maar vanwege zijn naam Papeloze Kerk. In de zestiende eeuw werden bij het hunebed in de open lucht illegaal protestantse diensten zonder ‘paap’ gehouden, ofwel zonder een katholieke priester.
‘Papeloze kerk’
Prof. Van Giffen heeft in de jaren ’50 een groot deel van het hunebed gereconstrueerd. Hij wilde laten zien hoe de hunebedden er in de steentijd uitgezien moeten hebben. De Papeloze Kerk kreeg weer voor ruim de helft een dekheuvel van zand en heideplaggen en een krans van staande stenen. Zo’n actie zou vanwege de beschermde status van de hunebedden nu ondenkbaar zijn.
Galgenberg
Op het Sleenerzand ligt ook de oude grafheuvel “De Galgenberg”. Vroeger was deze grafheuvel vanuit de wijde omtrek te zien, en de galg diende als afschrikwekkend voorbeeld voor passanten
