Ontdek de mooiste plekjes en bijzonder erfgoed met deze Open Monumentendag route door het westen van Het Hogeland.

Open Monumentendag route west

original

image.w500

Jimbo

Het lauwersmeer ontstond toen in 1969 de Lauwerszee van de Waddenzee werd afgesloten. De afsluiting en het zoete water maakten van het meer een omgeving waar water, planten, dieren en mensen op een bijzondere manier samenkomen.

De thematische routes zijn een initiatief van Stichting Promotie Waddenland en Knowlogy (ontwerper themaroutes) en worden mede mogelijk gemaakt door een subsidie van de Provincie Groningen. 
omslagfoto: Teunis Haveman


Fietsroute Rondje lauwersmeer

Deze route ligt ingebed in het Waddengebied. Dit landschap van eb en vloed, van kwelders, wierden, dijken en polders oefent al meer dan zesentwintig eeuwen een onweerstaanbare aantrekkingskracht uit op de mens. In de voetsporen van de eerste pioniers fiets je door een Werelderfgoed, met magnifieke vergezichten en rijke historische verhalen.

De thematische routes zijn een initiatief van Stichting Promotie Waddenland en Knowlogy (ontwerper themaroutes) en worden mede mogelijk gemaakt door een subsidie van de Provincie Groningen. 
Omslagfoto: Rens Kalsbeek

Pioniers op nieuw gewonnen land

In 2017 was het driehonderd jaar geleden dat het Noordzeekustgebied getroffen werd door een rampzalige stormvloed, die duizenden mensen het leven kostte. De dijken langs de kust werden voor een groot deel weggevaagd en veel dorpen die dicht bij zee lagen werden volledig verwoest. Volgens schattingen verdronken er in de provincie Groningen ruim 2.200 mensen. Ook andere kustgebieden in Nederland, Duitsland en Scandinavië werden zwaar getroffen. In totaal verdronken ongeveer 14.000 mensen tijdens de Kerstvloed.

Ter nagedachtenis van deze stormvloed werd in Noord-Groningen een kunstroute uitgezet: Kerstvloed 1717 – 2017. Zestien kunstenaars, afkomstig uit Nederland, Denemarken, Duitsland, Amerika, Japan en Indonesië - allen levend in een land dat in het verleden of recentelijk met overstromingen te maken heeft gehad - werd gevraagd beelden te maken geïnspireerd op het landschap dat door de vloed werd getroffen. 

 De route leidt u door het ‘geteisterde’ landschap waar kolken, dijken, wierden en verdwenen dorpen herinneren aan de strijd tegen het water.  De kunstwerken zijn inmiddels grotendeels verdwenen, maar op hun voormalige locaties wordt nog even stilgestaan bij de bijzondere invulling die de kunstenaars aan de opdracht gaven.

De thematische routes zijn een initiatief van Stichting Promotie Waddenland en Knowlogy (ontwerper themaroutes) en worden mede mogelijk gemaakt door een subsidie van de Provincie Groningen. 
Omslagfoto: Roger Rigorth - Kees van der Veen

Sporen van de Kerstvloed

common

openings

openingHours

paymentOptions

adaptionForDisabledFoodDrinkPlace

businessFacilities

jimbo

Wandelend door het rijke akkerbouwgebied tussen Zoutkamp en Ulrum is nauwelijks voor te stellen dat het land hier ooit zout was en dorpjes als Houwerzijl en Vierhuizen direct aan zee lagen. Maar het zoute land werd zoet en de vissers en zeelieden hebben allang plaatsgemaakt voor landbouwers. De dorpjes zijn tegenwoordig ook in trek bij mensen die de rust en weidsheid van het Groningerland zoeken. Op deze route volg je het spoor van een oude kwelderwal en ervaar je de intimiteit van voorchristelijke wierdendorpjes. In de polders zijn de weidsheid en monumentale boerderijen indrukwekkend. Ondertussen sta je stil bij een verdwenen dorpje, spoed je je door een Spookbos, en maak je kennis met een orthodoxe dominee en het visserijverleden van Zoutkamp. 
 
De thematische routes zijn een initiatief van Stichting Promotie Waddenland en Knowlogy (ontwerper themaroutes) en worden mede mogelijk gemaakt door een subsidie van de Provincie Groningen. 
Omslagfoto: Ype Poortinga

Verhalen van het zoute land

Een heerlijke wandeling door prachtig oud landschap en langs bijzondere bezienswaardigheden met een interessant verhaal, zoals het terrein waar ooit de Asingaborg stond, de bijzondere pastorie van Niekerk en natuurlijk de vissershaven van Zoutkamp.

De Marneroute

Achter het jonge dorp Lauwersoog ligt een voor Noord-Nederland onverwacht landschap: een zandig gebied met bossen, droge en natte weiden. Het lijkt wel wat op een duingebied maar dan vlak. Het is een voormalige zandplaat uit de Waddenzee, tjokvol kalkrijke schelpen en daarom rijk aan bijzondere planten. Orchideeën groeien hier met duizenden tegelijk. Ook vind je hier een bosgebied dat je, zeker naar Groningse begrippen, uitgestrekt mag noemen. 
Een groot deel van het gebied is nu militair oefenterrein, maar wel publiek toegankelijk. Dit is een aantrekkelijke wandelroute, met name in de lente en de vroege zomer, wanneer de weides vol staan met bloemen.

Foto: moeraswespenorchis – Crossbill Guides / Dirk Hilbers

Bossen van Lauwersoog

publishedLiveRoute

De wandeling voort door een landschap dat 1000 jaar geleden nog tot de Waddenzee behoorde. Men woonde toen op wierden (letterlijk: aarden woonheuvel), gebouwd van kwelderplaggen, mest en afval. Na het jaar 1000 zijn de bewoners dijken aan het aanleggen als bescherming tegen het woeste zeewater. Het voormalige kwelderland kon nu ook bewoond worden. het aangeslbde land buiten de dijken behoorde toe aan de aanliggende boeren, die het vruchtbare land na verloop van tijd steeds weer inpolderden. Door de uitoefening van dit recht van opstrek werden de landerijen steeds groter. De imposante boerderijen getuigen hier nog van.
Je bent te gast op het land van een aantal boeren, volg daarom de aangegeven route over de onverharde paden.

Honden zijn op deze tocht niet toegestaan, zelfs niet aangelijnd. Honden zijn vaak besmet met Neospora en dit veroorzaakt abortussen bij koeien.

Bij 't Houweel is een kleine parkeerplaats. Wilt u deze gebruiken om het (landbouw)verkeer niet te hinderen?

Partijen houden zich het recht voor om het pad
at te sluiten als omstandigheden daartoe aanleiding
geven. Dit is een gezamenlijke uitgave van De vereniging
voor Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer
Noord-Groningen 'Wierde & Dijk' in
samenwerking met Stichting Oude Groninger
Kerken en Kunstenaarscollectiet Andorra.

Storytrails bij Postma Paling & Vis

Verhalen van het zoute land

wandel 15 km

Open Monumentendag route west

fiets

De Marneroute

wandel 16 km

Fietsroute Rondje lauwersmeer

fiets 44 km

Bossen van Lauwersoog

wandel 6 km

Pioniers op nieuw gewonnen land

fiets 38 km

Landloop (Wierhuizen)

wandel 6 km

Sporen van de Kerstvloed

fiets 65 km