Er is in heel Nederland geen plek te vinden als het Oldambt in Noordoost-Groningen. De grond is er zwaar maar zeer vruchtbaar en uitstekend geschikt voor het verbouwen van graan, koolzaad en luzerne. Het is niet voor niets dat het Oldambt bekend staat als ‘de graanrepubliek’. Onder vogelaars is het gebied zeker zo beroemd, maar dan vanwege de vele roofvogels die hier te vinden zijn, met name de grauwe kiekendief.
Aan de andere kant van de zeedijk ligt de Dollard, een uithoek van de Waddenzee en het estuarium waarin de Eems uitmondt. De Dollard is nu samen met de Westerschelde het enige natuurlijke overgangsgebied tussen zoet en zout water en een enorm belangrijk gebied voor vogels. 
Deze route volgt de kleine landweggetjes door het Oldambt naar Nieuw Statenzijl, waar, op de grens met Duitsland, de Westerwoldse Aa in de Dollard uitmondt en waar de vogelkijkhut de Kiekkaaste staat. Verwacht hier niet de vakantiedrukte van de Waddeneilanden – dit deel van het Waddengebied is stil, open en agrarisch en heeft een unieke eigen sfeer.


Dollard en Oldambt

original

image.w500

publishedTestRoute

Op deze route beleef je de gulheid van Waddenland. Vanaf de hoge houten bruggetjes over de waterlopen zijn de akkers goed te overzien. Wat op het land groeit, wordt langs de weg of in boerderijwinkels verkocht. Stap op de fiets en maak kennis met de rijkdom van dit gebied: uniek erfgoed, weidse vergezichten en eigenzinnige boeren die met hart en ziel eerlijk en heerlijk voedsel produceren. Kijk, proef en verwonder je.

Rijkdom zo ver het oog reikt

publishedLiveRoute

Als rokken van een ui, zo liggen de akkers in lagen tussen het dorp Uithuizen en het wad, gescheiden door slaperdijken – oude waddendijken die in onbruik zijn geraakt toen de kustlijn van de Waddenzee naar het noorden opschoof. Achter iedere dijk ligt een jonger stuk land – dikke zeeklei en eindeloze, uitgestrekte akkers met bieten, aardappels, graan en koolzaad. Tot aan de Waddendijk. Daarachter ligt de kwelder met grote vierkanten rasters van takken die nieuw land moesten laten opslibben. 
Deze route leidt door een van de rustigste delen van het Waddengebied en is aantrekkelijk voor vogelaars en liefhebbers van het open Groningse landschap. 

Hoge land en Uithuizerwad

Ontdek de mooiste plekjes en bijzonder erfgoed met deze Open Monumentendag route door het oosten van Het Hogeland.

Open Monumentendag route oost

Jimbo

common

Of je nu een kommetjes jager bent of een gewone wandelaar. Alles kom je tegen op deze 15 km tocht door de landerijen en bosschages tussen Delfzijl en Appingedam. 

op de foto: Marsum uit wierdenenterpen.nl

(K)ommetje Delfzijl - Appingedam

ROUTE IN OPBOUW

Oosterwijtwerd is van de prille oorsprong een wierde en als je goed kijkt kun de contouren ervan nog terugzien. Doordat het een knooppunt was van vele karrewegen is de ronding, zoals je die in Leermens aantreft hier niet meer zichtbaar. Ook de verkoop van het rijke wierdegrond rond 1900 heeft een grote invloed gehad op de structuur van het dorp.  
Oosterwijtwerd daarom vermijden? Nee het dorp heeft nog veel leuks te verbergen. De huidige bewoners hebben heel gedetailleerd de geschiedenis ervan vastgelegd, Delen ervan zijn opgenomen in deze dorpswandeling. 

Op het picknickbankje achter de kerk beleef je een van de mooiste uitzichten van deze streek. Kom ons bezoeken om het te ervaren.


Oosterwijtwerd: Dorpswandeling met adembenemend uitzicht

Voorafgaand of na uw bezoek aan de Mariakerk in Krewerd kunt u kiezen uit twee routes. Een van 4 km en een route van 10 km.  Die van 10 km voert langs oude wierden en veldpaden. Die van 4 km is volledig geasfalteerd.   

Notitie: Deze Storytrails is nieuw en de volledige verhalen-set is nog in ontwikkeling, maar het concept op zich is al mooi om te beleven.

Krewerd: Van de oude Kloosterweg naar het Kerkenpad

In dit verhaal ga je terug naar plekken die een rol hebben gespeeld in de rijke historie van Farmsum. Vroeger van strategisch belang vanwege de ligging aan de monding van de Eems. 

We gaan terug naar de tijd van de Ripperda’s in de middeleeuwen en word je bewust van hun rol in de ontwikkeling van de provincie Groningen en daarbuiten. Enkele elementen uit die periode zijn nog te vinden in Farmsum, een dorp dat deel uitmaakt van de gemeente Delfzijl. We  lopen langs de oudste Joodse begraafplaats van Groningen en één van de weinige geselpalen die nog in Nederland zijn overgebleven, tegenover het huis dat eens een gevangenis was en het naastgelegen huis waar eens de beul woonde.   
In Farmsum staat een in romanogotische stijl gebouwde, protestantse kerk met een indrukwekkende geschiedenis. Tijdens restauratiewerken in 2011/2012 zijn grafzerken van dominees, kooplieden en lokale adel aangetroffen en nu tentoongesteld. Twee zijn telgen van de machtige families Ripperda en Onsta. 
 
De kerk is op bepaalde tijden opengesteld voor een rondleiding: 
* Elke  zaterdag in juni, juli, augustus en tot half september van 14.00-16.00 uur
* jaarlijks op de Monumentendagen in het tweede weekend van september: in 2019 op 14 en 15 september van 10.00-17.00 uur. 

* U kunt ook op verzoek een rondleiding aanvragen, mail dan naar  dhr. Piet Lanting: p.lanting@hetnet.nl 

* Maandelijks worden orgelconcerten  georganiseerd, de programma’s vindt u op  www.groningenorgelland.nl/agenda/index1.php

--- meer lezen ---

Ontstaan van Farmsum
Het noordwestelijke oude deel van Farmsum is gelegen op een wierde. Omstreeks het jaar 1000 na Chr. wordt voor het eerst gesproken over het dorp Farmsum: Fretmarashem. De naam laat zich verklaren als ‘woonplaats van Fretmar (vermaard door vrede)’. In het jaar 1228 is sprake van Fermeshem. Aan het einde van de 14de eeuw wordt de naam als Fyrmesen geschreven en nog later als Fermissum en Farremsem. De rechtspraak, ook de proosdij over het oosten van Fivelingo en de Oldambten, is dan in handen van de Ripperda’s, de bewoners van het Huis te Farmsum.
Delfzijl, waar Farmsum deel van uitmaakt, wordt voor het eerst genoemd op een oorkonde in 1303.
Wandel in anderhalf uur door de geschiedenis van Farmsum (3,5 km).
Samengesteld door: Milou van der Heide, Bibi Vierdag, Cor Kappen, Ype Poortinga. 
Support: Lammert Hekman (Het Lokaal)
Bronnen: Groninger Archieven; Molendatabase; de Verhalen van Groningen; Emile Wiersum; Wikipedia, Farmsum.net


Storytrails bij Paviljoen Overdiep

(K)ommetje Delfzijl - Appingedam

wandel 15 km

Dollard en Oldambt

fiets 42 km

Oosterwijtwerd: Dorpswandeling met adembenemend uitzicht

wandel 1.5 km

Rijkdom zo ver het oog reikt

fiets 45 km

Krewerd: Van de oude Kloosterweg naar het Kerkenpad

wandel 9 km

Hoge land en Uithuizerwad

fiets 44 km

De kronieken van Farmsum

wandel 7 km

Open Monumentendag route oost

fiets